Άγχος και κοινωνική απομόνωση στην εποχή του κορωνοϊού
Άγχος και κοινωνική απομόνωση στην εποχή του κορωνοϊού
Η περίοδος του #μένουμεσπίτι λόγω του κορωνοϊού, για την αποφυγή της πιθανής μετάδοσης της νόσου, έχει αναμφίβολα επηρέασει και θα συνεχίσει να επηρέαζει τη διάθεσή μας. Κάποιοι, όμως, συνάνθρωποί μας βιώνουν, σε σχέση με τους υπολοίπους, πολύ πιο αυξημένο άγχος, ανησυχία, αλλά και συναισθηματική απομόνωση. Αυτά τα αυξημένα επίπεδα άγχους, συνήθως, συναντώνται σε άτομα που φέρουν ψυχαναγκαστικά στοιχεία, σε άτομα που δεν διαθέτουν σωστό υποστηρικτικό δίκτυο, αλλά και σε άτομα που ήδη έπασχαν από αγχώδεις εκδηλώσεις, οδηγώντας τα σε περαιτέρω αποξένωση.
Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν, συνήθως, άτομα που ταλαιπωρούνται από στοιχεία της προσωπικότητας, όπως παράλογες σκέψεις, ιδέες ή εικόνες, (ιδεοληψίες), τα οποία μπορεί να τα οδηγήσουν σε επαναλαμβανόμενες πράξεις. Ανάλογα με την βαρύτητα και την συχνότητα των συμπτωμάτων, γίνεται διαχωρισμός σε άτομα με στοιχεία της προσωπικότητας ή σε άτομα που πάσχουν από διαταραχή (ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή). Τα άτομα αυτά λόγω του φόβου μόλυνσης, διακατέχονται από εισβάλουσες σκέψεις μετάδοσης της νόσου. Οι πάσχοντες μπορεί να πλένουν ψυχαναγκαστικά αναρίθμητες φορές τα χέρια τους, σε βαθμό πέραν του συνιστώμενου, ή ακόμη να λαμβάνουν μέτρα πρόληψης πολύ περισσότερα από αυτά που απαιτούνται. Αυτή η «τελετουργική» συμπεριφορά μπορεί να οδηγήσει σε έναν φαύλο κύκλο. Μόνος τρόπος διαφυγής είναι η περεμπόδιση αυτών των σκέψεων, που μπορεί κυρίως να επιτευχθεί μέσω της ψυχοθεραπείας, ενώ εάν οι σκέψεις δυσχεραίνουν σημαντικά τη λειτουργικότητα του ατόμου, τότε μπορεί να κριθεί αναγκαία η χρήση φαρμακευτικής αγωγής, με σκοπό την αποφυγή συνεπειών, όπως η κατάθλιψη.
Στην δεύτερη κατηγορία, ανήκουν άτομα που είτε ζουν μοναχικά και ο περιορισμός τους στο σπίτι επιτείνει την απομόνωσή τους, είτε άτομα που δεν διαθέτουν το σωστό υποστηρικτικό πλαίσιο από τους συγγενείς τους και φίλους. Μελέτες έχουν αναδείξει μια συσχέτιση της μοναξιάς με την κατάθλιψη, την αυτοκτονική συμπεριφορά, τις διαταραχές της προσωπικότητας, ακόμη και την ψύχωση.
Στην τρίτη κατηγορία ανήκουν οι άνθρωποι που ούτως ή άλλως είχαν αυξημένα επίπεδα άγχους προ κορωνοϊού και τώρα, λόγω της υπάρχουσας κατάστασης, αυτά πολλαπλασιάζονται. Έτσι, αυτά τα άτομα λόγω της αδυναμίας τους να περιορίσουν τα επίπεδα του άγχους τους, τώρα αποκτούν δυσλειτουργική συμπεριφορά.
Οδηγίες αντιμετώπισης
Ποιες είναι όμως οι οδηγίες για καλύτερη αντιμετώπιση αυτών τον συμπτωμάτων; Καλό είναι αυτές τις ημέρες να απασχολούμε το μυαλό μας με πνευματική εργασία μη σχετιζόμενη με τον κορωνοϊό. Ο εγκλεισμός μπορεί να δώσει το έναυσμα για την ενασχόληση με δημιουργικές δραστηριότητες ανάλογα με τις κλίσεις του καθενός, όπως η μουσική, η ζωγραφική κλπ, οι οποίες μπορούν να λειτουργήσουν συχνά ως αντίδοτο στην αποξένωση και στο αίσθημα κενού από το οποίο μπορεί να διακατέχεται κάποιος που βιώνει μοναξιά. Όποιος ζει με έναν φίλο ή ένα μέλος της οικογένειά του, μπορεί να ανακουφίσει την αγωνία του με από κοινού δραστηριότητες, όπως πραγματοποιώντας παράλληλες εργασίες μέσα στο σπίτι, μαγειρεύοντας μαζί με το άλλο άτομο, παίζοντας κάποιο ομαδικό παιχνίδι/επιτραπέζιο ή ακόμη και με ταυτόχρονη εκγύμναση. Προσπαθήστε ακόμη και εάν ζείτε μόνοι, να διατηρήσετε επαφές με φίλους ή συνεργάτες, τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα μέσω τηλεφώνου ή και μέσω κάμερας. Αποφύγετε τη συστηματική παρακολούθηση ενημερωτικών εκπομπών ή ιστοσελίδων που αναφέρονται στον ϊό, καθώς αυτό μπορεί μόνο να αυξήσει τα ήδη υψηλά επίπεδα του άγχους σας. Προσπαθήστε να ακούσετε μουσική, να δείτε μία ταινία, ή να διαβάσετε κάποιο βιβλίο που θα επιτρέψει στη σκέψη σας να ταξιδέψει. Εάν το κάνετε συστηματικά, τότε θα δείτε να βελτιώνεται η διάθεσή σας και οι δύσκολες ώρες του κατ´οίκον περιορισμού να γίνονται πιο ευχάριστες.
Ψυχίατρος-Ψυχοθεραπευτής
